W przeciwieństwie do Dantego, Boscha nie interesuje idea czyśćca. Nie zajmuje się pokutą, ale wyzwoleniem, nie karą lecz nagrodą dla tych, którzy zamiast trwać w mękach oczekiwania, odkryli, że wstąpienie do Raju możliwe jest już na Ziemi.
Kochankowie z ogrodu Boscha.
Zamknęli się w muszli, z której wylatują perły. Widać im tylko nogi, a to co robią w wigotnej małżowinie jest niedopowiedziane. Dłoń jednego z kochanków przytrzymuje krawędź skorupy, jakby chowając ich intymność.
Ziemski Raj Boscha jest nam dany tu i teraz. W symbolice kobiety i mężczyzny.
Kim jest człowiek, któy głaszcze rybę leżącą w trawie?
Co on oznacza?
Dysk u podstawy fontanny jest symbolem Słońca, które w swoim centrum nosi przeciwieństwo. Ciemny otwór znany w alchemii jako sol niger to czarne słońce. Wyraża perską ideę, że ciemność jest kołyską światła.
6.VI.1504 roku Słońce i Księżyc utworzyło w znaku Raka złotą konfigurację. W tym czasie Bosch był w Wenecji. Być może także Dürer i Leonardo.
Mężczyzna stoi balansując jajkiem na plecach.
Niczym cyrkowy żongler próbuje przetoczyć je z pleców na głowę.
Jajko to symbol doskonałości i ten kto potrafi utrzymać je na głowie będzie zbawiony.Osiągnie stan równowagi ze światem zawartym w jaju.
Bosch umieszcza siebie w środku tego pandemonium. Jakby chciał powiedzień, że piekło jest nieuchronne i że każdy nosi je w sobie. Zjedliśmy owoc z Drzewa Wiadomości. Nieodróżnienie Dobra od Zła jest już niemożliwe. Można jedynie zapomnieć o różnicach i znaleźć się w centrum Ogrodu Rozkoszy, gdzie wszystko jest dozwolone.
Piekło muzyków. Muzyka może zadawać ból i być narzędziem tortur. Niczym harfa Boscha przecinająca nagiego mężczyznę, albo gryf lutni, do którego czarny jaszczur przywiązuje ogonem inną ofiarę.